Decanter Là Gì Và Tại Sao Dân Sành Rượu Không Thể Thiếu Nó

Nếu bạn từng thấy ai đó rót rượu từ chai sang một bình thủy tinh trong suốt có hình dáng uốn cong đẹp mắt trước khi uống, thì đó chính là decanter. Với người sành rượu, decanter không chỉ là vật trang trí mà là “chiếc cầu nối” giúp rượu vang bộc lộ trọn vẹn hương vị tiềm ẩn. Vậy decanter thực chất có tác dụng gì, và vì sao nó lại quan trọng đến thế trong nghệ thuật thưởng rượu vang?

Decanter là gì?

Decanter là một loại bình thủy tinh (hoặc pha lê) dùng để rót rượu vang từ chai sang, trước khi uống. Từ “decanter” bắt nguồn từ tiếng Latin “decanthare”, nghĩa là “rót ra”. Ban đầu, decanter chỉ có một mục đích đơn giản: tách phần cặn (sediment) ra khỏi rượu vang lâu năm. Nhưng theo thời gian, các nhà làm rượu phát hiện rằng việc để rượu tiếp xúc với không khí trong bình này lại giúp vang “thở” tốt hơn, hương vị mở ra rõ ràng và cân bằng hơn rất nhiều. Ngày nay, decanter được xem là dụng cụ không thể thiếu của dân sành rượu, vừa mang tính thẩm mỹ, vừa giúp nâng tầm trải nghiệm thưởng thức.

Tác dụng thật sự của decanter – không chỉ là “đẹp”

Một chiếc decanter có thể thay đổi hoàn toàn cảm giác về chai vang bạn đang uống. Cụ thể, nó có 2 chức năng chính:

Giúp rượu vang “thở” (aeration)

Khi rượu vang tiếp xúc với không khí, các hợp chất hương thơm được “đánh thức”, tannin mềm hơn, và hương vị trở nên hài hòa.

Với vang trẻ, decanter giúp giảm vị chát gắt, làm rượu trở nên mượt mà, dễ uống.

Với vang lâu năm, việc cho rượu “thở” trong bình giúp loại bỏ mùi đóng chai (còn gọi là “mùi kín”) và giúp hương thơm phức tạp dần lan tỏa.

Loại bỏ cặn rượu (sediment)

Rượu vang đỏ lâu năm thường xuất hiện lớp cặn mịn do sự kết tủa tự nhiên của tannin và sắc tố nho. Rót rượu sang decanter giúp giữ lại phần cặn này trong chai, đảm bảo ly rượu bạn uống trong, sạch và trọn vẹn hương vị.

Cấu tạo và hình dáng của decanter – mỗi kiểu, một công dụng

Không phải decanter nào cũng giống nhau. Dáng bình quyết định thời gian và cách rượu tiếp xúc với không khí:

Ngoài ra, các loại decanter bằng pha lê thường được ưa chuộng hơn vì độ trong suốt, sang trọng và không giữ mùi.

Cách sử dụng decanter đúng chuẩn

Dưới đây là quy trình mà các sommelier chuyên nghiệp thường áp dụng:

Bước 1: Chuẩn bị

Đặt chai rượu đứng yên ít nhất vài giờ (hoặc qua đêm nếu là vang lâu năm) để cặn lắng xuống đáy.

Bước 2: Rót rượu

Từ từ rót rượu vào decanter với góc nghiêng nhẹ, dừng lại ngay khi thấy phần cặn bắt đầu tiến gần đến cổ chai.

Bước 3: Để rượu “thở”

Vang đỏ trẻ: để 30–60 phút.

Vang đỏ lâu năm: chỉ 10–15 phút (tránh oxy hóa quá lâu).

Vang trắng: có thể decant nhanh trong 5–10 phút để mở hương.

Bước 4: Thưởng thức

Quan sát rượu trong bình – màu sắc sẽ sáng hơn, mùi hương rõ rệt, vị mềm mại hơn. Đó là lúc bạn nên rót ra ly và tận hưởng.

Một số lưu ý khi dùng decanter

Không nên rót đầy bình: chỉ nên đổ khoảng 2/3 để rượu có không gian “thở”.

Không để rượu quá lâu trong decanter: rượu có thể bị oxy hóa nếu để qua đêm.

Làm sạch đúng cách: rửa bằng nước ấm và hạt làm sạch chuyên dụng, không dùng nước rửa chén vì sẽ ảnh hưởng hương rượu.

Tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao: luôn để bình decanter ở nơi mát, tránh ánh sáng mạnh.

Decanter – khi dụng cụ trở thành nghệ thuật

Ngày nay, decanter không chỉ là công cụ phục vụ rượu, mà còn là tác phẩm nghệ thuật. Các thương hiệu pha lê nổi tiếng như Riedel, Spiegelau, Nachtmann hay Luigi Bormioli đều tạo ra những mẫu decanter tinh xảo, mô phỏng dòng chảy của rượu, ánh sáng và chuyển động. Khi rót vang vào, bạn sẽ thấy rượu uốn lượn trong bình như một dải lụa đỏ – một khung cảnh mà bất kỳ người yêu vang nào cũng say đắm.

Decanter là minh chứng cho sự tinh tế trong nghệ thuật thưởng rượu. Nó không chỉ giúp rượu vang “thở” để bộc lộ hết hương vị, mà còn giúp người uống trải nghiệm cảm giác trọn vẹn hơn – từ cái nhìn đầu tiên cho đến giọt cuối cùng. Nếu bạn thực sự yêu rượu, hãy sở hữu cho mình một chiếc decanter – để mỗi lần rót vang, là một lần tận hưởng nghệ thuật của sự kiên nhẫn và đam mê.